คนจีนไม่กินเจ “中国人吃斋吗？”

“齋..”“吃斋”食节Sùshíjié ในช่วงเทศกาลกินเจอย่างนี้ ทุกคนเคยสงสัยเหมือนเฟินไหมคะว่า คนจีนที่แผ่นดินใหญ่เขาจะกินเจกันไหม และเทศกาลกินเจมันสำคัญกับคนจีนมากแค่ไหน ถ้าใครเคยคิดว่าการกินเจหรือทานมังสวิรัติเป็นธรรมเนียมของคนจีนทุกคนจะต้องถือไปปฏิบัติถือเป็นความเข้าใจผิดค่ะ เพราะในเทศกาลนี้ยังเห็นคนจีนเช็คอินกินหั่วกัว (火锅หม้อไฟจีน) กันอย่างปกติ และทานเนื้อสัตว์กันโดยไม่รู้สึกอะไร เมื่อเฟินถามเพื่อนคนที่อยู่จีนว่า “เอ้า คนจีนเขาไม่กินเจกันหรอ?” คนจีนบางคนยังงงว่าตั้งแต่เกิดมายังไม่เคยที่จะกินและก็ไม่รู้ว่าทำไมต้องกิน วันนี้เฟินจะมาเล่าถึงประวัติโดยย่ออ้างจาก วิกิพิเดียให้ฟังค่ะ

“九皇爷诞（英语：Nine Emperor Gods Festival），是主要流行于南洋华人社区，于每年农历九月初一至初九[1]，相传是道教的九皇大帝诞辰日。此庆典又称九皇胜会（泰语：กิ้วอ๋องเซ่งโห่ย）、九皇斋节（泰语：เทศกาลกินเจ 或กินแจ）[注1]）、九皇诞、九王爷诞、九王诞、九皇节、九皇大帝圣寿等。”

แปล : เทศกาลเทพเจ้าเก้าจักรพรรดิ (อังกฤษ: Nine Emperor Gods Festival) ส่วนใหญ่เป็นที่นิยมในชุมชนชาวจีน Nanyang ว่ากันว่าเป็นวันเกิดของเทพเจ้าเก้าจักรพรรดิลัทธิเต๋าตั้งแต่วันแรกถึงวันที่เก้าของเดือนจันทรคติที่เก้า การเฉลิมฉลองนี้เรียกอีกอย่างว่าเทศกาลเทพเก้าจักรพรรดิ (ไทย: กิ้วอ๋องเซ่งโห่ย), เทศกาลเก้าจักรพรรดิ (ภาษาไทย: โกรธกิ), เจ, วันเกิดปีที่ 1, เจ, 1 เทศกาลเทพเจ้าเก้าองค์จักรพรรดิเก้าองค์ศักดิ์สิทธิ์วันเกิด ฯลฯ

เทศกาลกินเจ หรือ กินเจ (อักษรจีน: 九皇勝會; ฮกเกี้ยน: กิ้วอ๋องเซ่งโห่ย; หรือ อักษรจีน: 九皇大帝誕; ฮกเกี้ยน: กิ้วอ๋องไต่เต้ตั้น) หรือบางแห่งเรียกว่า ประเพณีถือศีลกินผัก เป็นประเพณีแบบลัทธิเต๋ารวม 9 วัน กำหนดเอาวันตามจันทรคติ คือ เริ่มต้นตั้งแต่วันขึ้น 1 ค่ำ ถึง ขึ้น 9 ค่ำ เดือน 9 ตามปฏิทินจีนของทุกปี มีจุดเริ่มต้นโดยชาวเปอรานากันในประเทศมาเลเซียและภาคใต้ของประเทศไทย โดยมีตำนานเล่าขานกันหลายตำนาน ปัจจุบัน เทศกาลกินเจจัดขึ้นในประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้แก่ สิงคโปร์ มาเลเซีย และไทย ตลอดจนหมู่เกาะเรียวในอินโดนีเซียและอาจมีในบางประเทศเอเชียซึ่งการกินเจในเดือน 9 นี้ เชื่อกันว่าน่าจะเกิดขึ้นเมื่อราว พ.ศ. 2170 ตรงกับสมัยอาณาจักรอยุธยา

จากที่อ้างมาพอจะทราบได้ว่า การกินเจเป็นกิจกรรมหนึ่งที่เฉลิมฉลองให้กับเทพเจ้าในลัทธิเต๋า และมีอยู่ในบางพื้นที่ของจีน เช่น มณฑลฝูโจว มณฑลฮวางโจว ประเทศไทย และประเทศมาเลเซียปัจจุบันชาวจีนส่วนใหญ่ไม่นับถือศาสนา รองลงมาคือศาสนาพุทธมหายานและวชิรญาณ นอกนั้นก็จะมีหลากหลายศาสนาเช่น คริสต์คาทอลิก โปรแตสแตน์ รวมถึงศาสนาอิสลาม นั่นจึงเป็นเหตุผลที่ไม่ใช่ว่าคนจีนทุกคนจะกินเจ  เทศกาลกินเจไม่ได้แพร่หลายไปทั่วทุกภูมิภาค แต่จำเพาะสำหรับกลุ่มคนเท่านั้น โดยปัจจุบันเทศกาลกินเจแพร่หลายในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้แก่ ไทย มาเลเซีย และอินโดนิเซียบางพื้นที่ ดังนั้นวัฒนธรรมการกินเจจึงไม่ใช่วัฒนธรรมหลักของคนจีนส่วนใหญ่-คนจีนแผ่นดินใหญ่ และเป็นที่รู้จักในวงจำกัดเท่านั้น เมื่อพูดถึงเทศกาลกินเจที่มีธงสีเหลืองตัวอักษรจีนสีแดง ทุกคนคิดว่าที่จีนกับที่ไทยที่ไหนมีเยอะกว่ากันคะ แน่นอนว่าที่ไทยแพร่หลายมากกว่าค่ะ คนจีนเองก็ไม่ชินตาและบางคนเพิ่งจะรู้ด้วยว่ามีประเพณีแบบนี้ที่อยู่ด้วย

วันนี้เฟินและพี่ๆที่ทำงานกินหม้อไฟเนื้อวัวแบบสวนกระแสสุดๆ เพราะอากาศเย็นจึงต้องการความสมดุลให้ร่างกาย เฟินห่างหายจากการกินเจมาสามปีแล้ว ปีหน้าค่อยว่ากันใหม่ ขอให้ทุกคนสุขภาพแข็งแรง ทานเจปลอดภัย และทานให้หลากหลายค่า